Πυροσφράγισμα τελάρων

Σήμερα πυροσφράγισα χίλια τελάρα χωρίς να το καταλάβω. Παραθέτω το πρώτο βιντεάκι (τραβηγμένο από το κινητό μου) από την όλη διαδικασία. Πολύ καλό πυροσφράγισμα πολύ γρήγορα και χωρίς κανέναν κόπο.

Ευχές για καλές γιορτές!!!

Εύχομαι σε όλους τους φίλους μελισσοκόμους αλλά και σε όλο τον κόσμο Καλά Χριστούγεννα!!!

Πυροσφραγίδα (Νο 2)

Σε παλαιότερη ανάρτησή μου για την πυροσφραγίδα που είχα κατασκευάσει είχα αναφερθεί σε μία μελλοντική βελτίωσή της. Η στιγμή αυτή ήρθε και η βελτίωση είναι εμφανής όπως καταδεικνύουν και οι φωτογραφίες. Αυτό που έκανα είναι πρώτον η τοποθέτηση μίας λάμας πάνω από τον χαλκό η οποία αγκαλιάζει και ταυτόχρονα εμποδίζει την φλόγα να κάψει μη επιθυμητά σημεία του ξύλου. Δεύτερον μεγάλωσα τις ντίζες πιο πάνω από τον σιδερένιο τάκο έτσι ώστε να δημιουργήσω μία χειρολαβή, και τρίτον και σημαντικότερο έκοψα τον λαιμό από το καμινέτο και με ένα κολαούζο Μ5 έκανα βόλτες στο σημείο κοπής. Μετά βίδωσα στα δύο σημεία από έναν ταχυσύνδεσμο αέρα 6mm (της FESTO) και ένωσα τους δύο ταχυσύνδεσμους με ένα λάστιχο αέρα 6mm (της FESTO) μήκους 2,5m. Με αυτόν τον τρόπο απομάκρυνα την φιάλη προπανίου από την πυροσφραγίδα κερδίζοντας έτσι μεγάλη ευκολία και ευχρηστία κατά την διάρκεια της πυροσφράγισης. Το τελευταίο βήμα το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους τους συναδέλφους που χρησιμοποιούν τον ίδιο τύπο καμινέτου στις αυτοσχέδιες πυροσφραγίδες τους.

Χειμερινές μελισσοκομικές εργασίες στην αποθήκη

Αν και ο χειμώνας δεν λέει να έρθει οργάνωσα ένα πρόγραμμα εργασιών στην αποθήκη μου για να είμαι έτοιμος για την άνοιξη. Αυτό περιλαμβάνει απολύμανση κυψελών με φλόγιστρο και επιδιόρθωση μικροφθορών τους, πέρασμα καψουλιών συρμάτων και τεχνιτών φύλλων κερήθρας σε περίπου δύο χιλιάδες καινούρια πλαίσια και πυροσφράγιση αυτών, αλλά και μία εργασία που δεν έχω ξανακάνει. Το κόψιμο όλων των κυψελών που έχω με σταθερό πάτο σε δύο μέρη, σώμα και κινητό πάτο, μιας και το σύστημα που εφαρμόζω τα τελευταία χρόνια είναι αυτό της κινητής βάσης. Μέσα από σύντομες αναρτήσεις θα παρουσιάσω την εξέλιξη των εργασιών μέχρι τέλους, η αρχή έγινε με την αφαίρεση των κλειδιών, μεταλλικών χειρολαβών και πορτών και θα ακολουθήσει το κόψιμό τους σε γωνιάστρα στον φίλο μου ξυλουργό και μελισσοκόμο Ηλία. Ο χειμώνας δεν λέει να έρθει οι χειμερινές εργασίες του μελισσοκόμου όμως πρέπει να ξεκινήσουν!!!

Fumagilin B vs Nosema ceranae

Η καινούρια μορφή νοζεμίασης Nosema ceranae που πλήτει και την ελληνική μελισσοκομία , δημιουργώντας σημαντική μείωση της δυναμικότητας αλλά και ολική απώλεια των μελισσοσμηνών , συνεχίζει το καταστροφικό έργο της. Τα μελίσσια που έχουν προσβληθεί από την Nosema ceranae δεν δείχνουν κανένα μακροσκοπικό σύμπτωμα όπως διάρροιες ή ψόφιες μέλισσες αλλά ο μελισσοκόμος πηγαίνοντας στα μελίσσια του μια ωραία ημέρα παρατηρεί σημαντική μείωση στον πληθυσμό των ακμαίων μελισσών του. Η μόνη σίγουρη μέθοδος για την διαπίστωση της Nosema ceranae είναι ο έλεγχος στο μικροσκόπιο μερικών συλλεκτριών που μαζεύονται από την σανίδα πτήσης. Από τον αριθμό των σπορίων που βλέπουμε σε κάθε οπτικό πεδίο μπορούμε να κρίνουμε και τον βαθμό προσβολής των μελισσών μας από την νοζεμίαση. Γι αυτό το λόγω παραθέτω έναν πίνακα από όπου φαίνεται η συσχέτιση σπορίων στο οπτικό πεδίο με αυτά στο μεσαίο έντερο της μέλισσας.

Ένας αριθμός τεσσάρων εκατομμυρίων σποριών σε κάθε μέλισσα την καθιστά φυσιολογική από εκεί και πάνω αρχίζουν τα δύσκολα. Το fumagilin B είναι ένα απο τα φάρμακα που αντιμετωπίζουν την Nosema ceranae καταστρέφοντας όχι τα σπόρια αλλά την βλαστική μορφή αυτών. Στα πλαίσια λοιπόν του ελέγχου στο μικροσκόπιο αποφάσισα να προχωρήσω στην εφαρμογή του fumagilin B στα μελίσσια μου με την μέθοδο της διαβροχής. Μετά από έρευνα στο διαδίκτυο αλλά και σε ξένα μελισσοκομικά περιοδικά βρήκα τρεις δόσεις φαρμάκου. Δόση 30mgr φαρμάκου που προκύπτει με την προσθήκη 60gr fumagilin B σε 10lt σιρόπι 1/1 , δόση 75mgr φαρμάκου που προκύπτει με την προσθήκη 150gr fumagilin B σε 10lt σιρόπι 1/1 και δόση 120mgr φαρμάκου που προκύπτει με την προσθήκη 240gr fumagilin B σε 10lt σιρόπι 1/1. Εγώ επέλεξα να χορηγήσω τέσσερις φορές ανά εβδομαδιαία διαστήματα μια ποσότητα 100ml για κάθε δεκάρι μελίσσι της πρώτης δόσης των 30mgr. Η εφαρμογή γίνεται με την βοήθεια μιας ψεκαστήρας πίεσης ρυθμίζοντας το μπέκ σε ψιλή διαβροχή. Απαραίτητα εργαλεία επίσης είναι η ζυγαριά ακριβείας και το θερμόμετρο. Το δεύτερο είναι απαραίτητο γιατί το fumagilin B διαλύεται πρώτα σε μικρή ποσότητα νερού που δεν υπερβαίνει τους 30C και μετά στο σιρόπι.

Βάψιμο κυψελών (No 2)

Το βάψιμο των κυψελών συνεχίζεται και τελειώνει με την τοποθέτηση των κλειδιών για όσο το δυνατόν καλύτερο δέσιμο των επιμέρους τμημάτων της κυψέλης. Στην παρούσα φάση ο κάθε μελισσοκόμος μπορεί να χρησιμοποιήσει όποιο χρώμα της αρεσκείας του για να βάψει τις κυψέλες του με προτίμηση στα πέντε βασικά χρώματα που ξεχωρίζει η μέλισσα το κόκκινο, μπλε, κίτρινο, άσπρο, και πράσινο. Εγώ εδώ έχω χρησιμοποιήσει το MOBILAC της χρωτέχ για να χρωματίσω τις κινητές βάσεις μου μόνο περιμετρικά. Στο κάτω μέρος της βάσεις χρησιμοποιώ ένα ρητινούχο ασφαλτικό βερνίκι το AREXOL ένα υλικό που μονώνει και συντηρεί τον πάτο της κυψέλης από την υγρασία του εδάφους. Εγώ βέβαια στο μόνιμο μελισσοκομείο μου όλες οι κυψέλες είναι τοποθετημένες πάνω σε τσιμεντόπληθες και δεν έχουν πρόβλημα από την υγρασία του εδάφους, αλλά τις περνάω με την ασφαλτόκολλα γιατί όταν θα χρειαστεί να τις μεταφέρω κάποια στιγμή (ορεινή Ναυπακτία για έλατο) να είναι εξασφαλισμένες κατά την τοποθέτησή τους απ ευθείας στο έδαφος. Θα πρέπει να τονίσω ότι η ασφαλτόκολλα αραιώνεται με βενζίνη και μετά την εφαρμογή της σε αραιή στρώση στεγνώνει πολύ γρήγορα και δεν επανέρχεται στην αρχική της φάση ούτε το καλοκαίρι με τους δυνατούς καύσωνες. Είναι μια προσωπική επιλογή την οποία δεν έχω μετανιώσει μετά από πολυετή παρατήρηση, αλλά εκείνο που θέλω να τονίσω και είναι σημαντικότερο όλων είναι η αρχική εμβάπτιση των κυψελών σε καυτό λινέλαιο που θα τους δώσει μεγάλη παράταση ζωής. Μετά τα πινέλα σειρά έχουν τα κατσαβίδια για την τοποθέτηση των κλειδιών και οι κυψέλες (βάσεις) είναι έτοιμες προς χρήση.

Ο κόπος του μελισσοκόμου!!!

Το φετινό φθινόπωρο στην περιοχή μου την παράσταση έκλεψε το χαμόρεικο το οποίο μετά από μία πλούσια ανθοφορία απέδωσε τα καλύτερα σε εμένα. Ένα πλούσιο σε άρωμα και γεύση μέλι που έχω σπάνια την ευκαιρία να τρυγήσω. Έτσι είναι η μελισσοκομία έχει τις πίκρες της αλλά έχει και τις τυχερές γλύκες της!!!

Τρύγος στο χαμόρεικο

Πριν μια εβδομάδα που επισκέφτηκα τα μελίσσια μου αυτά δουλεύανε αρκετά καλά το χαμόρεικο. Τότε στην σκέψη μου ήταν ένας ενδεχόμενος τρύγος αφού η κουμαριά δεν είχε ακόμη ξεκινήσει. Πηγαίνοντας σήμερα στα μελίσσια να τα επιθεωρήσω αντίκρισα ένα υπέροχο θέαμα. Κάτασπρα τελάρα γεμάτα χαμόρεικο. Ο τρύγος λοιπόν ήταν αναπόφευκτος μιας και η κουμαριά μόλις που άρχισε να δίνει το πικρό (για τον άνθρωπο) νέκταρ της. Ο τρύγος αυτός την εποχή αυτή και με αυτές τις καιρικές συνθήκες θα βοηθήσει και τα ίδια τα μελίσσια να μην μπλοκάρουν την γέννα της βασίλισσας κατά την ανθοφορία της κουμαριάς. Τα τελάρα μεταφέρθηκαν στην αποθήκη και αυτήν την εβδομάδα θα ¨ξυπνήσω¨ το ατμομάχαιρο και τον εξαγωγέα!!!

Αρχή μελισσοκομικής χρονιάς

Όπως γνωρίζουμε όλοι η μελισσοκομική χρονιά ξεκινάει από το φθινόπωρο. Έτσι φέτος θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι αφού οι πρώιμες βροχές ευνόησαν το φθινοπωρινό ρείκι να δώσει μια καλή ανθοφορία. Αυτό φάνηκε και στα μελίσσια τα οποία το δούλεψαν καλά σε σημείο να χτίζουν αυτιά στις άκρες των κερηθρών και πάνω στα κερόπανα. Η δουλειά ήταν τόσο καλή που και μικρές πενταρούλες παραφιάδες χρειάστηκαν μετάγγιση σε μεγαλύτερη κυψέλη. Πιστεύω να έχω ένα καλό ξεχειμώνιασμα ,το ίδιο εύχομαι και σε όλους τους συναδέλφους!!!

Βάψιμο κυψελών (Νο 1)

Αφού στέγνωσαν οι κυψέλες μας από το λινέλαιο ήρθε η ώρα να τις βάψουμε. Η διαδικασία του βαψίματος ξεκινάει με πέρασμα των κυψελών με μία στρώση μίνιο (NEOMIN ΜΙΝΙΟ 100%). Το συγκεκριμένο μίνιο είναι ένα προϊόν με δυνατή πρόσφυση και αντοχή στις καιρικές συνθήκες , δεν είναι τυχαία η εφαρμογή του από τους ψαράδες στην συντήρηση των καϊκιών τους , θέλει όμως ιδιαίτερη προσοχή κατά την εφαρμογή του που πρέπει να γίνετε σε καλά αεριζόμενο χώρο.

Τέστ έξη σκευασμάτων ενάντια στην Nosema ceranae

Το παγκοσμίου εμβέλειας μελισσοκομικό περιοδικό American Bee Journal στα τελευταία τεύχη του ασχολήθηκε εκτενέστερα με την εμφάνιση της νέας μορφής νοζεμίασης Nosema ceranae. Σε αυτή την προσπάθεια δημοσίευσε μια σειρά άρθρων ενός δραστήριου Αμερικάνου μελισσοκόμου του Randy Oliver. Στο τεύχος Οκτωβρίου δημοσιεύει μια μελέτη του Oliver για την αποτελεσματικότητα έξη σκευασμάτων ενάντια στην Nosema ceranae. Μετά την δημοσίευση των άρθρων του στο περιοδικό ο Oliver ανεβάζει τις προσπάθειές του στην ιστοσελίδα του, την οποία και αξίζει να επισκεφτείτε στην διεύθυνση www.scientificbeekeeping.com.

Σύνδρομο κατάρρευσης μελισσών (Colony Collapse Disorder, CCD)

Τις τελευταίες ημέρες πήρα στα χέρια μου το τεύχος Οκτωβρίου του αμερικάνικου μελισσοκομικού περιοδικού Bee Culture στο οποίο είμαι συνδρομητής. Στο εξώφυλλό του παρουσιάζει με ωραίο διασκεδαστικό τρόπο την κατάσταση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια σε πολλές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών , σχετικά με το σύνδρομο κατάρρευσης των μελισσών. Πολλά έχουν γραφτεί για αυτό το θέμα , εγώ εδώ θα αναδημοσιεύσω ένα τμήμα από άρθρο της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ στις 06/04/08.
Μια απρόβλεπτη διαταραχή
Η αποκαλούμενη «διαταραχή κατάρρευσης αποικίας» (Colony Collapse Disorder, CCD), που έχει ήδη εμφανιστεί σε πολλά μελίσσια στις ΗΠΑ, στη Βραζιλία, στον Καναδά αλλά και σποραδικά σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες - ευτυχώς, όχι, τουλάχιστον ακόμη, στη δική μας, όπως σημειώνουν οι επιστήμονες - μπορεί τελικώς να οδηγήσει σε κατάρρευση του οικοσυστήματος.
Στις ΗΠΑ όσοι ασχολούνται με τη μελισσοκομία κάνουν λόγο για μια απειλή η οποία από το φθινόπωρο του 2006, οπότε και εμφανίστηκε, ως και σήμερα οδηγεί σε «κατάρρευση» ολοένα και περισσότερους επαγγελματίες. Σε κάποιες Πολιτείες έχει παρουσιαστεί μείωση του πληθυσμού των μελισσών που κυμαίνεται μεταξύ 50% και 90%, συχνά μέσα σε μόλις μερικές εβδομάδες. Παρόμοια εικόνα εμφανίζεται στη Βραζιλία αλλά και στον Καναδά το τελευταίο διάστημα. Ευτυχώς η κατάσταση στην Ευρώπη είναι καλύτερη, αν και έχουν υπάρξει σποραδικές αναφορές μείωσης - παρότι μικρής - του πληθυσμού των μελισσών σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ελβετία, η Ισπανία, η Πορτογαλία αλλά και η Βρετανία θέτοντας τους επιστήμονες σε επιφυλακή. Ευτυχώς, με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, στην Ελλάδα ο πληθυσμός των μελισσών δεν έχει δεχθεί ιδιαίτερο πλήγμα.
Απλώς... εξαφανίζονται
«Ένοχο» για τον αφανισμό των μελισσών δεν είναι άλλο από το φαινόμενο CCD του οποίου τα βαθύτερα αίτια αναζητούν οι ειδήμονες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης. Τι συμβαίνει όμως σε μια κυψέλη που έχει «χτυπηθεί» από τη διαταραχή κατάρρευσης αποικίας; Αρχικώς, ως και λίγες εβδομάδες πριν από την κατάρρευση, στην αποικία των μελισσών όλα κυλούν ήρεμα, χωρίς να υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια της καταστροφής που θα επακολουθήσει. Ξαφνικά όμως οι ενήλικες μέλισσες εξαφανίζονται, αφήνοντας πίσω τους μια κυψέλη γεμάτη μέλι, γύρη, τη βασίλισσα και ίσως μερικές εργάτριες. Οι μελισσοκόμοι στις ΗΠΑ, όπου έχει εντοπιστεί το φαινόμενο στο μεγαλύτερο εύρος του, αναφέρουν ότι οι αποικίες αυτές δεν περιέχουν νεκρά έντομα, ούτε εντοπίζονται νεκρές μέλισσες γύρω τους. Απλώς οι μέλισσες μια ωραία πρωία εξαφανίζονται επειδή λόγω διαφορετικών αιτίων... χάνουν τον δρόμο για το σπίτι και πεθαίνουν κάπου στη διαδρομή.
Η λίστα των υποψήφιων υπαιτίων για τη μυστηριώδη εξαφάνιση των μικρών αυτών εντόμων με την τεράστια σημασία για τη διατήρηση της ισορροπίας του περιβάλλοντος είναι μεγάλη. Εκτός από τις ασθένειες που παρουσιάζουν ούτως ή άλλως τα συγκεκριμένα έντομα, όπως η αμερικανική και η ευρωπαϊκή σηψιγονίες, η ασκοσφαίρωση ή η νοσεμίαση, ο σύγχρονος «δολοφόνος» τους, όπως όλα δείχνουν, δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο και τις δράσεις του. Χημικά, φυτοφάρμακα, τοξίνες, ακτινοβολία αποτελούν τους πρώτους παράγοντες που ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της διαταραχής CCD και οι οποίοι δεν θα υπήρχαν χωρίς την καταστροφική, όπως αποδεικνύεται, παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση.
Βασικοί ένοχοι
* Φυτοφάρμακα: Πειράματα που έχουν διεξαχθεί σε μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα έχουν δείξει ότι ορισμένα φυτοφάρμακα επιδρούν στον οργανισμό των μελισσών και για τον λόγο αυτόν όταν μια φαρμακευτική εταιρεία υποβάλλει αίτηση στο Ανώτατο Συμβούλιο Γεωργικών Φαρμάκων (ΑΣΥΓΕΦ) για να πάρει έγκριση για την κυκλοφορία κάποιου φαρμάκου, πρέπει να αποδεικνύει ότι το προϊόν της δεν βλάπτει τις μέλισσες. Όμως συχνά τα στοιχεία που δίνουν οι εταιρείες δεν είναι ακριβή, σημειώνουν οι ειδικοί τονίζοντας ότι στο παρελθόν εντομοκτόνο κατά της μελίγκρας το οποίο στη συσκευασία του ανέφερε ότι δεν είναι επικίνδυνο για τις μέλισσες οδήγησε σε θάνατο χιλιάδες ωφέλιμα έντομα.
* Φάρμακα για τις ασθένειες των μελισσών: Χημικά τα οποία χρησιμοποιούνται από τους ίδιους τους μελισσοκόμους ώστε να θέτουν υπό έλεγχο τις διαφορετικές ασθένειες που παρουσιάζονται στα μελίσσια, ενοχοποιούνται επίσης από ορισμένους ειδικούς για συμβολή στη διαταραχή CCD, ακόμη και αν η χρήση τους γίνεται σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις.
* Χημική ρύπανση: Στη «χημική» σούπα που κατηγορείται για την εξαφάνιση των μελισσών προστίθενται και άλλα περιβαλλοντικά χημικά, τοξίνες που έχουν συσσωρευθεί στα φυτά και οι οποίες περνούν στον οργανισμό των μελισσών όταν εκείνες συλλέγουν τροφή. Ο χημικός κίνδυνος όμως παραμονεύει οπουδήποτε: όταν οι μέλισσες πίνουν μολυσμένο νερό, όταν έρχονται σε επαφή με χημικά ή τα εισπνέουν μέσα σε σπίτια τα οποία «επισκέπτονται» ή ακόμη και έξω από την κυψέλη τους.
* Γενετικώς τροποποιημένα φυτά: Οι «μεταλλαγμένες» φυτείες που απαντώνται σε τεράστιες εκτάσεις στις ΗΠΑ έχουν προταθεί ως παράγοντας της εξαφάνισης των μελισσών, καθώς υποστηρίζεται ότι η γύρη και το νέκταρ που συλλέγουν τα έντομα από τα γενετικώς τροποποιημένα φυτά επιδρούν στον οργανισμό τους. Πολλές και διαφορετικές μελέτες έχουν ξεκινήσει επάνω στη συγκεκριμένη υπόθεση, ωστόσο δεν έχουν εξαχθεί τελικά συμπεράσματα.
* Ιός... ισραηλινής καταγωγής: Ένας από τους «υπόπτους» για την κατάρρευση των αποικιών των μελισσών είναι και ένας ιός ισραηλινής προέλευσης, ο αποκαλούμενος «ισραηλινός ιός οξείας παράλυσης» που εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2004. Σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια στις ΗΠΑ αν και ο συγκεκριμένος ιός είναι μάλλον απίθανο να προκαλεί μόνος του τη διαταραχή, καθιστά τα μελίσσια πιο ευάλωτα στον αφανισμό. Γονίδια του ιού εντοπίστηκαν σε δείγματα από αποικίες που επλήγησαν από CCD στις ΗΠΑ και οι αναλύσεις έδειξαν ότι σχετίζονται με τη διαταραχή. Οι μελέτες συνεχίζονται.
* Ακτινοβολία: Ίσως η παγκόσμια λατρεία για τα κινητά τηλέφωνα να αφανίσει τις μέλισσες, σημειώνουν ορισμένοι επιστήμονες οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η ακτινοβολία που εκπέμπουν τόσο τα κινητά όσο και άλλα hi-tech γκάτζετ παρεμβαίνει στο σύστημα πλοήγησης των μελισσών και τις αποπροσανατολίζει. Μικρή μελέτη που διεξήχθη μάλιστα από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λαντάου στη Γερμανία έδειξε ότι μέλισσες αρνούνται να επιστρέψουν στην κυψέλη τους αν τοποθετηθούν κοντά της κινητά τηλέφωνα. Παράλληλα, και πάλι από γερμανικές μελέτες έχει προκύψει εδώ και αρκετά έτη ότι η συμπεριφορά των μελισσών αλλάζει όταν βρίσκονται κοντά σε πυλώνες υψηλής τάσης.
* Παράσιτα, νέοι παθογόνοι οργανισμοί: Ορισμένοι ειδικοί αναφέρουν ότι νέοι παθογόνοι οργανισμοί εισήχθησαν στις ΗΠΑ και προκαλούν τη διαταραχή στις μέλισσες. Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα αφορά το πρωτόζωο Nosema apis που ζει στο πεπτικό σύστημα της μέλισσας και το οποίο απαντάται εδώ και πολλά χρόνια. Το 2006 οι επιστήμονες εντόπισαν και ταυτοποίησαν στις ΗΠΑ ένα νέο είδος του πρωτοζώου, το Nosema ceranae, το οποίο παρουσιάστηκε σε αποικίες μελισσών που εμφάνισαν διαταραχή κατάρρευσης. Το πρωτόζωο αυτό απαντάται συχνά σε ασιατικές μέλισσες οι οποίες όμως δεν είναι ευάλωτες απέναντί του και σύμφωνα με Ισπανούς ερευνητές που διεξήγαγαν ενδελεχείς αναλύσεις, εισήχθη σε ΗΠΑ και Ευρώπη και είναι το υπαίτιο για τις εξαφανίσεις μελισσών.
Στην Ελλάδα
Το φαινόμενο της εξαφάνισης των μελισσών από τις κυψέλες δεν έχει ακουμπήσει - τουλάχιστον ως αυτή τη στιγμή - την Ελλάδα, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία. «Μια αρχική καταγραφή σε μικρό δείγμα δείχνει ότι οι απώλειες είναι συνηθισμένες, της τάξεως του 10%, και αποδίδονται σε διάφορες παραμέτρους, όπως σε γνωστές, κοινές ασθένειες.

Τοποθέτηση κερόπανου

Μετά την ετήσια απολύμανση σε χλωρίνη και ζεστό νερό ήρθε η ώρα να βάλουμε τα κερόπανα στα μελίσσια μας για ένα καλό ξεχειμώνιασμα , μια διαδικασία απαραίτητη στις κυψέλες που διαθέτουν καπάκι Αυστραλιανού τύπου. Στις κυψέλες αυτές η θερμότητα που παράγεται από την μελισσόσφαιρα ανεβαίνει προς τα πάνω και με επαγωγή μεταφέρεται στο καπάκι και στην λαμαρίνα αυτού με αποτέλεσμα να έχουμε απώλεια θερμότητας κατά την διάρκεια του χειμώνα με ότι αυτό συνεπάγεται για το μελίσσι. Με την τοποθέτηση του κερόπανου η θερμότητα εγκλωβίζεται σε μεγάλο βαθμό κάτω από αυτό με αποτέλεσμα η μελισσόσφαιρα το χειμώνα να δημιουργείτε ψηλά στους κερηθροφορείς και μέσα στα στεφανώματα με μέλι. Τα κερόπανα είναι κατασκευασμένα από διπλό βαμβακερό χοντρό ύφασμα και οι διαστάσεις τους είναι τέτοιες ώστε να αφήνουν 2-3cm κενό χώρο περιμετρικά και εσωτερικά της κυψέλης ώστε να φεύγει η υγρασία από την μελισσόσφαιρα. Μεγάλη προσοχή όμως πρέπει να δώσουμε στις σήτες των καπακιών ώστε αυτές να είναι ανοιχτές χωρίς πρόπολη για να μπορεί ο αέρας να κυκλοφορεί και να παίρνει την υγρασία που δημιουργείτε στο κάτω μέρος του καπακιού. Αυτό βέβαια το φροντίζουν οι ίδιες οι μέλισσες οι οποίες παίρνουν την πρόπολη από τις σήτες και την τοποθετούν κάτω από το κερόπανο στις επαφές του με τους κερηθροφορείς , πρέπει όμως να έχουμε την προσοχή μας να μένουν πάντα ανοιχτές.

Βράσιμο κυψελών σε λινέλαιο

Μετά το στοκάρισμα με ξυλόκολλα και πριονίδι ήρθε η ώρα να βράσουμε τις κυψέλες (σήμερα τις κινητές βάσεις) στο λινέλαιο, απαραίτητη εργασία αν θέλουμε ο εξοπλισμός μας να μην σαπίσει εκτεθειμένος στις καιρικές συνθήκες του χειμώνα αλλά και της εσωτερικής υγρασίας της κυψέλης. Για το σκοπό αυτό έχω κατασκευάσει ένα δοχείο από γαλβανισμένη λαμαρίνα διαστάσεων 61x45x45 και το έχω γεμίσει με σκέτο λινέλαιο (ωμόν λινέλαιο ΙΛΟΖΑ). Είναι ένα φυτικό προϊόν λίγο ακριβό, αλλά είναι το καλύτερο λάδι για να συντηρεί το ξύλο και προπάντων να μην δημιουργεί κανένα πρόβλημα στις μέλισσες. Το λινέλαιο το ζεσταίνω με την βοήθεια μίας φιάλης προπανίου και όταν φτάσει σε θερμοκρασία 110C βουτάω σε αυτό τις κινητές βάσεις και τις κρατάω εκεί για επτά λεπτά με την βοήθεια ενός κομματιού μεταλλικού ήτα. Σε αυτή τη θερμοκρασία το λινέλαιο γίνεται λεπτόρρευστο εισχωρεί πολύ βαθιά στο εσωτερικό του ξύλου αλλά ταυτόχρονα στεγνώνει και πολύ γρήγορα χωρίς να ξερνάει στο μέλλον. Είναι δε φανερό με τον τρόπο που αφρίζουν οι βάσεις μέσα στο καυτό λινέλαιο η καλή δουλειά που γίνεται. Μετά το βράσιμο οι βάσεις τοποθετούνται για δύο εβδομάδες σε αεριζόμενο και στεγανό χώρο για να στεγνώσουν και είναι έτοιμες να βαφτούν με χρώμα.

Στοκάρισμα κυψελών με ξυλόκολλα και πριονίδι.

Με την αγορά καινούριων κυψελών ο μελισσοκόμος πρέπει να γίνει μαραγκός και ελαιοχρωματιστής για να τις ετοιμάσει για τις μελισσές του. Έτσι λοιπόν από την αρχή της μελισσοκομικής μου πορείας και με την αγορά των πρώτων μου κυψελών αλλά μέχρι και σήμερα, προσπαθώ να συντηρώ τον εξοπλισμό μου όσο το δυνατόν καλύτερα. Στην προσπάθεια αυτή και πριν οι κυψέλες βραστούν στο λινέλαιο στοκάρω τις ραφές και τα δόντια με ξυλόκολλα εξωτερικής χρήσης ανακατεμένη με άχνη πριονίδι. Το πριονίδι το μαζεύω από το κάτω μέρος της κορδέλας σε ένα ξυλουργείο και το οποίο το κοσκινίζω σε μία λεπτή σήτα (0,5mm) έτσι ώστε να μην με παιδεύει κατά το στοκάρισμα με μικρά κομματάκια ξύλου. Ανακατεύω τότε κόλλα και πριονίδι έτσι ώστε να προκύψει ένα μείγμα ούτε πολύ μαλακό αλλά ούτε και πολύ σφιχτό, και με μία μικρή σπάτουλα αρχίζω να στοκάρω. Στα σώματα πριν στοκάρω τις γωνίες ανοίγω με μια φρέζα μια τρύπα στο ανώτερο σημείο εκεί που δεν μπορεί να βάλει καρφί ο κατασκευαστής και βιδώνω μια φρεζάτη ξυλόβιδα με μικρό κεφάλι. Το σημείο αυτό το ενισχύω γιατί εκεί δέχεται μεγάλη πίεση από το ξέστρο όταν μαζεύω τα τελάρα σε σημείο που ανοίγει το δόντι και τραβάει νερό και υγρασία από το σόκορο. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι οι γωνίες να γίνονται πέτρα και έτσι να προστατεύονται οι κυψέλες από το σάπισμα αφού τα δόντια δεν ανοίγουν αποτρέποντας την ισχόρηση νερού στο εσωτερικό τους. Σίγουρα είναι μια επίπονη διαδικασία η οποία θέλει χρόνο και υπομονή, αλλά αν κοιτάξω κυψέλες που έχω φτιάξει έτσι πριν από δέκα χρόνια και είναι άθικτες σίγουρα αξίζει τον κόπο.

Σχάρα κινητής βάσης (No2)

Μετά απο παράκληση φίλων μελισσοκόμων, και μετά την επισκεψή μου στα μελίσσια μου, παραθέτω δυο ακόμη φωτογραφίες της σχάρας που έχω κατασκευάσει για να λύσω το πρόβλημα χτισίματος κηφηνοκηρηθρών κάτω απο τα τελάρα, στις βαθιές κινητές βάσεις που χρησιμοποιώ.Μια απλή κατασκευή η οποία όμως λύνει ένα βασικό πρόβλημα των συγκεκριμένων βάσεων, αρκεί κατά την κατασκευή της να αφήσουμε τις αποστάσεις που χρειάζεται η μέλισσα.

Σχάρα κινητής βάσης (No1)

Η σύγχρονη μελισσοκομία απαιτεί κυψέλες με κινητές βάσεις με όλα τα πλεονεκτήματα που τις συνοδεύουν όπως γρήγορος καθαρισμός του πυθμένα της κυψέλης , γρήγορη και ξεκούραστη αναστροφή πατωμάτων την άνοιξη για την ανάπτυξη του μελισσιού , απομάκρυνση εξολοκλήρου των μαύρων κηρηθρών από τον εμβρυοθάλαμο με την αναστροφή , δυνατότητα καλύτερης συντήρησης του εξοπλισμού , γρήγορη συνένωση (μέθοδος Μπαμπίλη) και άλλα πολλά.
Όταν αποφάσισα λοιπόν να αγοράσω κινητές βάσεις βρέθηκα αντιμέτωπος με πολλά σχέδια , κατέληξα δε στην βαθιά κινητή βάση που έφτιαχναν μερικοί κατασκευαστές κυψελών και συγκεκριμένα στον κύριο Αλεξανδρή από τον οποίο και απαρτίζετε όλος ο εξοπλισμός μου. Η συγκεκριμένη βάση έχει το πλεονέκτημα ότι μπορεί να δένει με το σώμα με μικρό συνδετήρα Σωτηρόπουλου πίσω και με έλασμα μπροστά χωρίς να δημιουργεί προβλήματα στην πόρτα. Η είσοδος της κυψέλης είναι έτσι πολύ μεγάλη και εξυπηρετεί ένα τριώροφο ή τετραώροφο μελίσσι την άνοιξη που γίνετε το μεγάλο πανηγύρι. Μπορεί να δεχτεί εσωτερικά μόνιμη σήτα για την προστασία από σερσέγκια , αχερόντειες ποντίκια κτλ καθώς επίσης παρέχει με τον πλεονάζοντα χώρο που διαθέτει καλύτερο αερισμό των μελισσών σε ενδεχόμενη μεταφορά αλλά και στην φάση αποτροπής της σμηνουργίας.
Έχει όμως και ένα μειονέκτημα που το αντιμετώπισα την άνοιξη που γίνετε το μεγάλο πανηγύρι ,οι μέλισσες χτίζουν κάτω από τα τελάρα μεγάλες κηφηνοκηρήθρες που πρέπει να κόβω κατά την αναστροφή πατωμάτων με ότι αυτό συνεπάγετε …
Δοκιμάζοντας πολλά πράγματα και μετρώντας τις αποστάσεις με το παχύμετρο να είναι αυτές που θέλει η μέλισσα κατέληξα στην κατασκευή μίας σχάρας από πυχάκια διαστάσεων 1,7Χ1,7 cm με ενδιάμεσο κενό 1cm και η οποία δεν είναι καρφωμένη στην βάση όπως φαίνεται στις φωτογραφίες. Με την τοποθέτηση της σχάρας το πρόβλημα λύθηκε και προχωράμε για άλλες κατασκευές!!!

Fumidil-b - (ΦΟΥΜΙΝΤΙΛ)

Συνέντευξη του κυρίου Ανδρέα Θρασυβούλου στην Ελευθεροτυπία στης 21-05-2008.

Κύριε καθηγητά, τους τελευταίους μήνες παρατηρούνται θάνατοι μελισσών σε όλη τη χώρα. Πού οφείλεται αυτό;
«Οι απώλειες μελισσών που παρατηρούνται στη χώρα μας οφείλονται σε διάφορα αίτια, κυρίως όμως στη νοσέμωση. Η ασθένεια αυτή προκαλείται από ένα παράσιτο, το πρωτόζωο Nosema ceranae, το οποίο εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το έτος 2006 και δημιούργησε μεγάλες απώλειες μελισσών τους καλοκαιρινούς μήνες του 2007».
Είναι ασθένεια της εποχής μας;
«Η ασθένεια αυτή υπήρχε και παλαιότερα στη χώρα μας, αλλά είχε ως αίτιο ένα διαφορετικό παράσιτο, το πρωτόζωο Nosema apis. Ενώ όμως το παράσιτο αυτό προξενούσε ελάχιστα προβλήματα στις μέλισσες και μάλιστα μόνο τους χειμωνιάτικους μήνες, το νέο παράσιτο προξενεί μεγάλες απώλειες οι οποίες επιμένουν και τους καλοκαιρινούς μήνες. Τον περασμένο χειμώνα, υπολογίζεται ότι οι απώλειες στα μελίσσια της βόρειας Ελλάδας κυμάνθηκαν από 15% έως 70%, ενώ υπό φυσιολογικές συνθήκες οι απώλειες αυτές θα έπρεπε να ήταν μικρότερες από 10%».
Εχουν κάποια συμπτώματα οι μέλισσες;
«Στα προσβεβλημένα μελίσσια δεν εμφανίζονται συμπτώματα. Οι μέλισσες ζουν μόλις 8 ημέρες και πεθαίνουν στον αγρό μακριά από τη φωλιά τους. Η βασίλισσα περιορίζει σημαντικά τη γέννα της, με αποτέλεσμα ο αριθμός των μελισσών που πεθαίνουν είναι μεγαλύτερος από αυτόν που γεννιούνται και αυτό με τη σειρά του προκαλεί δραματική συρρίκνωση του πληθυσμού της κυψέλης. Σε σύντομο χρονικό διάστημα το μελίσσι καταρρέει, αφήνοντας αφύλακτη τη φωλιά του. Οι μέλισσες από γειτονικές κυψέλες ή μελισσοκομεία εντοπίζουν από τη μυρωδιά την αφύλακτη κυψέλη και επιτίθενται σ' αυτή για να της κλέψουν το μέλι».
Τη λεηλατούν;
«Ακριβώς. Μαζί με το μέλι παίρνουν και σπόρια του παρασίτου, με αποτέλεσμα η αρρώστια να μεταδίδεται σε σύντομο χρονικό διάστημα σε γειτονικά μελίσσια ή μελισσοκομεία. Ο μελισσοκόμος απλά διαπιστώνει ότι οι μέλισσές του έχουν εξαφανιστεί. Σε μια και μόνο μέλισσα εντοπίζονται περισσότερα από 100 εκατομμύρια σπόρια του πρωτοζώου Nosema ceranae».
Σε ποιες περιοχές της χώρας παρατηρείται το φαινόμενο αυτό; Ισως εντονότερα;
«Η ασθένεια υπάρχει σ' όλη τη χώρα. Δεν παρατηρήθηκε διαφοροποίηση όσον αφορά την ένταση προσβολής σε διαφορετικές περιοχές της χώρας. Μεγάλο όμως πρόβλημα παρατηρείται σε περιοχές όπου συναθροίζονται μελίσσια, όπως συμβαίνει με τα πευκοδάση των Χαλκιδικής, Θάσου, Εύβοιας, Ρόδου, Κρήτης. Στις περιοχές αυτές εύκολα η αρρώστια μεταδίδεται από μελίσσι σε μελίσσι και από μελισσοκομείο σε μελισσοκομείο».
Υπάρχει θεραπεία σε αυτή την ασθένεια;
«Στο εργαστήριο Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας του ΑΠΘ γίνεται έρευνα τόσο για την αποτελεσματικότητα διαφόρων σκευασμάτων εναντίον της νοσέμωσης όσο και για την τοξικότητά τους στις μέλισσες και τα κατάλοιπα που αφήνουν στα προϊόντα κυψέλης. Από το 2006 μέχρι σήμερα μελετήθηκαν 4 εμπορικά σκευάσματα, τα οποία διατίθενται στην ευρωπαϊκή αγορά και δύο φυσικές ουσίες. Χρησιμοποιήθηκε μεγάλος αριθμός προσβεβλημένων μελισσιών. Από τα 4 σκευάσματα, βρέθηκε αποτελεσματικό μόνο ένα, το οποίο περιέχει στη σύνθεσή του αντιβιοτικό. Το συγκεκριμένο σκεύασμα όμως δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους μελισσοκόμους γιατί δεν έχει έγκριση από τον ΕΟΦ».
Εξω χρησιμοποιείται;
«Βεβαίως, νόμιμα στην Αγγλία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και πιθανό και σε άλλες χώρες και διακινείται ελεύθερα μέσα από το Διαδίκτυο. Είναι ιδιαίτερα λυπηρό να υπάρχει λύση και σωτηρία και τα μελίσσια να αφήνονται στο έλεος της αρρώστιας και να χάνονται».

Φέτος ήρθα για πρώτη φορά αντιμέτωπος με την ύπουλη αυτή ασθένεια, η οποία με έκανε να μάθω πολλά αλλά πρωπάντον να είμαι έτοιμος για όλα. Έστι εφοδιάστικα με πολλά όπλα για να την αντιμετωπίσω ξανά στο μέλλον δύο απο τα βασικότερα είναι το μικροσκόπιο και το Fumidil-b.

Πυροσφραγίδα (Νο 1)

Έχω ακούσει πολλές διαμαρτυρίες από συναδέλφους μελισσοκόμους για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν με τις πυροσφραγίδες που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Αποφάσισα λοιπόν να φτιάξω την δική μου πυροσφραγίδα μιας και ο χώρος εργασίας μου, μου επιτρέπει να κάνω κάτι διαφορετικό. Με την βοήθεια του φίλου μου Χρήστου πήραμε ένα κομμάτι από χαλκό και αφού πρώτα δουλέψαμε στον υπολογιστή και στο αντίστοιχο πρόγραμμα τον κωδικό της πυροσφραγίδας σκάψαμε τον χαλκό στο CNC της Mazak. Η επιλογή του χαλκού ως υλικό της πυροσφραγίδας αποφασίστηκε γιατί ο χαλκός είναι ένα υλικό το οποίο θερμαίνετε πολύ γρήγορα αλλά και ομοιόμορφα. Μεγάλο πλεονέκτημα είναι επίσης ότι κατά τον σχεδιασμό στον υπολογιστή μπορείς να αποφασίσεις τις διαστάσεις , το βάθος ακόμη και την γραμματοσειρά της πυροσφράγισης. Εδώ δώσαμε ένα μήκος στα 89mm, βάθος στα 2mm και την κλασσική γραμματοσειρά. Το τελευταίο θα μπορούσε να γίνει και πιο πρωτότυπο διαλέγοντας μια οποιαδήποτε άλλη γραμματοσειρά. Το πρώτο τεστ έγινε τα αποτελέσματα φαίνονται στις φωτογραφίες. Βέβαια θα γίνουν δυο μικρές βελτιώσεις η μία στην χειρολαβή της πυροσφραγίδας και η άλλη στην τοποθέτηση δυο μικρών ελασμάτων στην κεφαλή που θα αγκαλιάζουν την φλόγα , αν και ο χαλκός δεν χρειάζεται ιδιαίτερα μεγάλη πύρωση. Θα επανέλθω λοιπόν με καινούρια ανάρτηση για το συγκεκριμένο θέμα μετά τις όποιες βελτιώσεις.

Χρήση μικροσκοπίου για την διάγνωση της νοζεμίασης.

Η νοζεμίαση είναι μια πολύ σημαντική και συνάμα ύπουλη ασθένεια των μελισσών, αφού πολλές φορές κατατρώγει το μελίσσι χωρίς ο μελισσοκόμος να έχει καμία μακροσκοπική ένδειξη για τυχόν προσβολή των μελισσιών του, χαρακτηριστικό γνώρισμα της καινούριας μορφής νοζεμίασης που έχει εμφανιστεί και στην χώρα μας , της Nosema ceranae. Η μόνη σίγουρη εξέταση για την παρουσία ή όχι της νοζεμίασης , αλλά και τον βαθμό προσβολής μας την δίνει η μικροσκοπική εξέταση. Γνωρίζοντας λοιπόν όλα αυτά προχώρησα στην αγορά ενός μικροσκοπίου , απαραίτητο εξάρτημα του οποίου πρέπει να είναι ένας φακός που να κάνει μεγέθυνση 400Χ μιας και σε αυτήν φαίνονται καθαρά τα σπόρια του πρωτόζωου. Εκμεταλλευόμενοι το γεγονός της αγοράς του μικροσκοπίου , πολλοί φίλοι μελισσοκόμοι θέλησαν να κάνουν έναν έλεγχο στα μελίσσια τους. Θα αναφερθώ στον φίλο μου Νίκο ο οποίος θέλησε να κάνει έναν έλεγχο στα λίγα μελισσάκια του χωρίς να έχει καμία ένδειξη ή υποψία ότι κάτι συμβαίνει. Αφού πήρα λοιπόν το δείγμα μου που αποτελούταν από 30-50 συλλέκτριες μέλισσες που επέστρεφαν στην κυψέλη, έκοψα τις κοιλίες 30 μελισσών με ένα ψαλιδάκι και τις πολτοποίησα σε ένα μικρό γουδί προσθέτοντας 15ml νερό (5ml για κάθε 10 κοιλιές μελισσών). Πήρα τότε μια σταγόνα από τον καφέ χυμό που προέκυψε και την τοποθέτησα επάνω στην αντικειμενοφόρο πλάκα του μικροσκοπίου σκεπάζοντάς την με μια γυάλινη καλυπτρίδα. Βάζοντας λοιπόν το δείγμα μου πάνω στην τράπεζα του μικροσκοπίου και μεγεθύνοντας με τον σαραντάρη φακό (400Χ) διαπίστωσα αυτό που φοβόμουν, αμέτρητα σπόρια αποτέλεσμα μίας υψηλής προσβολής από νοζεμίαση. Τώρα θα πρέπει να επέμβει για να βοηθήσει τα μελίσσια του. Ελλείψει του fumidil B το Εργαστήριο Μελισσοκομίας του ΑΠΘ συστήνει τροφοδοτήσεις σιροπιού με θυμόλη (1gr θυμόλης σε 15lt σιρόπι). Είναι απολύτως βέβαιο ότι χωρίς την χρήση του μικροσκοπίου η νοζεμίαση θα συνέχιζε το καταστροφικό της έργο χωρίς να την πάρουμε είδηση, γι αυτό και προτείνω ανεπιφύλακτα την απόκτηση ενός τόσο σημαντικού εργαλείου!!!

Συσκευή συρμάτωσης πλαισίων.

Το συρμάτωμα των πλαισίων ήταν πάντα μια επίπονη διαδικασία. Έτσι λοιπόν πρίν από κάποια χρόνια,θέλοντας να αποφύγω το μεγάλο κόστος των εμπορικών συσκευών, αποφάσισα να φτιάξω την δικιά μου συσκευή συρμάτωσης πλαισίων. Πήρα λοιπόν ένα κομμάτι καλό κόντρα πλακέ θαλάσσης (2 cm πάχος) και πάνω του βίδωσα δύο σιδερένιες γωνίες για κόντρες στον κερηθροφορέα και δύο για κόντρες από κάτω. Στα αριστερά του πλαισίου η κόντρα είναι διαμορφωμένη έτσι ώστε να μην εμποδίζει το τέντωμα του σύρματος. Η ''καρδιά'' της συσκευής βρίσκετε στην δεξιά πλευρά , η οποία είναι ένας σφικτήρας από αυτόν που χρησιμοποιούν οι ξυλουργοί ο οποίος έχει υποστεί μετατροπή και έχει βιδωθεί πάνω στο κόντρα πλακέ. Για ποδαράκια έχω βάλει στις γωνίες από κάτω τέσσερα λαστιχένια στοπ πόρτας. Τοποθετώντας λοιπόν το τελάρο μέσα στην συσκευή και στρίβοντας την ''μέγκενη'' μαζεύω το τελάρο όσο εγώ θέλω, τεντώνω το σύρμα τραβώντας το με μια πένσα το πιάνω στο καρφάκι και αυτό ήταν όλο, μόλις ξεσφίξω την ''μέγκενη'' το τελάρο μου γίνετε κιθάρα. Φίλοι μου την συσκευή αυτή την έχω κάποια χρόνια, και της έχω πάρει τον αέρα που λέμε, αλλά είναι τόσο βολική που δεν την αλλάζω τόσα χρόνια. Παρακάτω παραθέτω μερικές διευκρινιστικές φωτογραφίες.

Καψούλια στα τελάρα.

Θέλοντας να κάνω πιο εύκολη την τοποθέτηση καψουλιών στα τελάρα, κόλλησα με την ηλεκτροκόληση έναν συμπαγή τάκο απο σίδηρο στον πάγκο εργασία μου.Τοποθετόντας το τελάρο όπως φαίνεται στην φωτογραφία, και με την βοήθεια ενός πύρου από ατσάλι κατάλληλα διαμορφωμένου στον τόρνο, καρφώνω με ένα σφυράκι τα καψούλια στο τελάρο με μεγάλη ευκολία. Ένα πολύ καλό εργαλείο εύκολο στην χρήση του ακόμη και για μπόμπιρες μελισσοκόμους!!!

Μελισσοκομική βιβλιοθήκη!!!

Η βιβλιοθήκη μου φιλοξενεί αρκετά ελληνικά αλλά και ξενόγλωσσα μελισσοκομικά βιβλία και περιοδικά. Αυτό δείχνει ότι η μελισσοκομία δεν είναι απλά ένα επάγγελμα αλλά και επιστήμη. Εδώ τα μοναδικά διμηνιαία ελληνικά περιοδικά Μελισσοκομική Επιθεώρηση και Μελισσοκομικό Βήμα καθώς επίσης και τα δύο αμερικάνικα μηνιαία American Bee Journal και Bee Culture στα οποία είμαι συνδρομητής.

Η παρέα μεγαλώνει!!!

Αγαπητοί συνάδερφοι γειά χαρά σε όλους. Η παρέα μεγάλωσε και έχουμε να πούμε πολλά.......!!!! (Κάνω στατική μελισσοκομία στον Εύηνο ποταμό στο χωριό Σφηκαίικα λίγο έξω από την Ναύπακτο).